Ooit was malbec een typische Franse druif, maar inmiddels is het de nationale druif van Argentinië. En hier, in het grootste wijn producerende land van Zuid-Amerika, en vijfde van de wereld, wordt van malbec topwijn gemaakt van het kaliber Messi. Behoorlijk doeltreffend, kortom.

Malbec houdt van zon

Malbec wordt onder zijn oorspronkelijke naam, côt, nog altijd in het Franse Cahors verbouwd. Daar worden er stoere en behoorlijk zware wijnen van gemaakt. Ook op andere plekken in Frankrijk vind je malbec, bijvoorbeeld langs de rivier de Loire. Maar als het gaat over Malbec, gaat het eigenlijk altijd over Argentijnse Malbec. Het Malbec van de gaucho’s. 

Malbec wijngaarden in Argentinië met de Andes
De met sneeuw bedekte Andes vormt een prachtig decor voor de Argentijnse wijnbouw

Paradepaardje malbec

In Argentinië wordt overigens al eeuwen wijn gemaakt. In 1541 plantten Spaanse kolonisten de eerste druiven in Argentinië, maar die werd tot zo’n vijfentwintig jaar geleden voornamelijk door de Argentijnen zelf opgedronken. Gelukkig wordt er nu volop geëxporteerd! En hoewel er behoorlijk wat verschillende druiven zijn aangeplant, is het voornamelijk paradepaardje malbec dat de grens over galoppeert. 

Andere belangrijke gebieden zijn San Juan (het op een na grootste), La Rioja (het oudste) en Salta (het hoogste). Ook in Patagonia, ten zuiden van Mendoza wordt succesvol wijnbouw bedreven.

kaart van wijnbouw Zuid-Amerika
Handig, een beetje duiding, qua wijnbouw in Zuid-Amerika in het algemeen en Argentinië in het bijzonder

Een tweede (en lekkerder) huis

Malbec kwam rond 1870 naar Argentinië. Het waren Europese emigranten die druif – olé! – meenamen en in Argentinië begon de zegetocht. In het warme, droge klimaat van Mendoza voelde malbec zich meteen thuis. Sterker, veel thuiser dan in het koelere, nattere Frankrijk. 

Nicola Catena 

Een van die emigranten was de Italiaanse Nicola Catena. In 1902 plantte hij de eerste wijngaarden in Mendoza aan. In dit wijngebied tegen de voet van de Andes is alles aanwezig wat een druif zoekt. Vers smeltwater van de bergen, goede drainage, zon, verkoeling door hoogte en wisselende bodemsoorten. 

Over hoogte gesproken…

Als er één wijnbouwland is zonder hoogtevrees dan is het Argentinië wel. Hoog, hoger, hoogst lijkt het devies. Elke 100 meter die je stijgt, daalt de temperatuur één graad. Het geheim van de hoogte zit ‘m in de combinatie tussen de zonuren enerzijds en de gemiddelde temperatuur anderzijds. Die resulteren in een lang groeiseizoen. En als alles goed gaat levert dit omstandigheden waarvan de druif kan profiteren met volledige rijpheid én behoud van zuren, terwijl er ook nog een enorme smaakconcentratie kan worden bereikt. Ja, dit is een hele mond vol. Net als Argentijnse Malbec eigenlijk, want als iets op deze wijn betrekking heeft, is het wel dat ‘ie zo lekker mond vullend is.

Bodega Catena Zapata
De familie Catena behoort tot de pioniers van de Argentijnse wijnbouw. Hun Zapata is een van de meest bezochte wineries van Mendoza

De hoogste ter wereld!

Terug naar de wijngaarden van Catena. Die liggen tussen de 800 en 1500 meter, en daarmee behoren ze tot de hoogste ter wereld. De beroemde Adrianna-wijngaard ligt op maar liefst 1450 meter en van de hiervan gemaakte Mundus Bacillus Terrae zet iedere Malbec-liefhebber spontaan de polonaise in. Met een enorme concentratie, kracht, mineraliteit en hier en daar een bloemetje is dit de onbetwiste Grand Cru onder de Malbec. En daar hangt een prijskaartje aan – van bijna tweehonderd euro de fles. Maar potverdorie, dan heb je ook wat!

map Adrianna-vineyard
onderzoeksteam van Catena in de wijngaard
Het team van het Catena Institute of Wine bestudeert iedere millimeter van de Adrianna-wijngaard

Veel bodemonderzoek

Hier ging dan ook heel wat (bodem)onderzoek aan vooraf. Ingezet door Nicola Zapata’s kleinzoon Nicolás, die het familiebedrijf Bodega Catena Zapata naar grote hoogten bracht. Ondertussen staat Nicolás dochter Laura aan het roer. En samen met het team van het Catena Institute of Wine bestudeert zij iedere meter grond, elke steen, elk insect en alle micro-organismen – zoals unieke bacteriën die de wateropname bevorderen. De Adrianna-wijngaard is misschien wel de meest bestudeerde wijngaard ter wereld!

Laura Catena in de Adrianna-wijngaard
Laura Catena in de Adrianna-wijngaard

Met prachtig etiket

Gelukkig maakt Catena ook nog fantastische zachter geprijsde Malbec. Zoals de Catena Zapata Malbec Argentino. Een wijn met een diepe, rode kleur, fruitig, kruidig en sappig. Maar wel met een stevige bite. En rijpe tanninen die de wijn ruggengraat geven. En vanaf jaargang 2015 heeft deze fles misschien wel het mooiste geïllustreerde etiket ooit. 

Het etiket van Catena Zapata Malbec Argentino
Dit etiket….

Bladluis, hell no!

Het etiket verhaalt over de bijzondere geschiedenis van malbec in Argentinië en de familie Catena. Zie je het skelet in het midden, met daaronder geschreven ‘phylloxera’? Dat betekent druifluis. En het is dit kleine dingetje dat grootse gevolgen heeft gehad op de ontwikkeling van de Argentijnse wijnbouw. Aan het einde van de 19e eeuw werden veel Europese wijngaarden verwoest door een omvangrijke druifluisepidemie. Franse, Italiaanse en Spaanse wijnmakers emigreerden naar Argentinië om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Zoals Nicola Catena. De wijnkennis die hij en andere Europese immigranten met zich meebrachten zorgde voor een enorme opbloei van de Argentijnse wijnbouw.

Fikkie stoken

Malbec dus. Het is een cowboy van een wijn: stoer, zwoel, krachtig en ruig. Lekker macho, maar met een klein hartje. Ultiem in de donkere wintermaanden, voor op een kleedje bij de openhaard als het paard op stal staat. Maar je kunt Malbec ook prima in de zomer drinken, want het is een wijn die schreeuwt om een barbecue. Pittige worstjes, gegrilde aubergines, stevige vis, lamskoteletjes; het smaakt allemaal nog lekkerder met een glas Argentijnse Malbec. Vuur gedoofd? Zet dan die kaasplank maar op tafel, want ook daar staat deze cowboy z’n mannetje. Liever vegan(istisch?) Groente uit de oven, Midden-Oosten gerechten uit de Tajine, todo bien!

Fles Catena Zapata Malbec Argentino met vlees

Ok, dus jij houdt van macho-wijnen? Wedden dat je Tempranillo dan ook wel ziet zitten? Hier lees je alles over deze Spaanse macho. Rrrrr!

En wil je weten waar je de sappige en stoere wijnen van Catena Zapata in de horeca kunt drinken? Check dan ook even importeur Vinites.

Meer drink, eet en reistips? Volg me gerust!