Amarones zijn dik, groot, fluwelig, zwoel en geconcentreerd. Een wijn die je mond vult met rijp en soms wat gedroogd fruit, zoete kruiden (zoals kaneel en kruidnagel) en chocola. Soms proef je ook wat aards, dan weer wat hout, tabak en/of koffie. Op zijn best complex, is Amarone een wijn waarin je van alles blijft ontdekken!
Amarone, oh amore!
Om Amarone te maken verbouwen wijnboeren allerlei druiven, want deze zwoele krachtpatser is altijd gemaakt van een blend van druiven. En die druifjes groeien in de wijngaarden van Valpolicella, direct boven Verona, de stad van liefjes Romeo en Julia.
Vallei vol kelders
De naam Valpolicella komt volgens sommige bronnen van het Latijnse ‘Vallis-polis-cellae’, wat zoiets betekent als ‘valleien met veel kelders’. Maar dit geheel terzijde. Belangrijker is dat alles hier begint met Valpolicella. Die rode wijn is vaak licht en fruitig (denk Beaujolais primeur), maar kan ook worden gemaakt van gedroogde druiven en is dan supergeconcentreerd en krachtig. Recioto is de zoete variant, Amarone de droge.
Recioto
En ook hier zit een verhaal aan. Amarone is namelijk ooit begonnen als mislukte Recioto, dé klassieke specialiteit van Veneto waarvan de traditie teruggaat tot de tijd van het Romeinse Rijk. De naam Recioto is afgeleid van orecchi(oren), een verwijzing naar de buitenste en rijpste delen van de druiventros, die het meest van de zon hebben geprofiteerd. Bij Recioto wordt de vergisting bewust gestopt zodat je een zoete wijn (gemaakt van ingedroogde druiven) overhoudt.
Foutje, bedankt!
In een verloren vat van een slordige wijnboer begon de vergisting opnieuw en werden ook de laatste suikers omgezet in alcohol. Het resultaat: een sterke, iets bittere wijn. ‘Amaro’ betekent ook niet voor niets ‘bitter’. Overigens heeft bijna iedere wijnboer hier in de streek zijn eigen anekdote over het ontstaan van Amarone, zoals iedere Italiaanse mamma tijdens het koken ook altijd haar eigen geschiedenis meeneemt (en haar penne pestode enige echte vindt). Zowel Recioto en Amarone hebben de DOCG-classificatie, de hoogste van Italië.
De koningin heet Corvina
Hoewel Amarone een blend is, speelt de lokale corvina (soms ook aangeduid als ‘corvina veronese’) hierin de hoofdrol. De wijn mag zelfs voor 95% van deze druif worden gemaakt (het minimum is 45%). Corvina wordt ook wel de koningin van de lokale Veronese druiven genoemd. Zij geeft de wijn ruggengraat, structuur, body en zuren.
Gedroogde druiven
Corvina-druiven zijn klein en hebben een dikke schil. Dit maakt haar uitermate geschikt voor de bijzondere en zeer oude wijnmaakmethode die Amarones ondergaan: appassimento. En dat bijzondere procedé werkt als volgt: eind september, begin oktober plukt de wijnboer de druiven. De druiven moeten perfect gezond en rijp zijn voor de volgende stap: het drogen.
Speciale droogruimtes
De druiven worden minimaal 100 dagen te drogen gelegd. Vroeger, en bij sommige producenten nog steeds, gebeurde dit indrogen op zolders, met de druiven op stromatten of bamboerekken. Door de ramen op deze zolders open te laten waait de wind door de ruimtes en drogen de druiven. Voor de efficiëntie en het voorkomen van rot gebruiken veel wijnmakers nu ook wel speciale droogruimtes. Hier houden hightech controlesystemen de temperatuur en luchtvochtigheid in de gaten.
Dikke schil voorkomt rotting
Het voordeel van de dikke schil is dat de druif beschermd wordt tegen rotting terwijl hij verschrompelt. De lengte van de droogtijd verschilt per producent. Gedurende dit proces verliest de druif een deel van zijn vocht (wel 50%!) en krijgt meer concentratie. Van dit ingedikte, suikerrijpe sap wordt vervolgens wijn gemaakt. De vergisting zorgt ervoor dat de suikers in alcohol worden omgezet totdat de wijn droog is. Het alcoholpercentage moet minimaal 14% zijn. In de praktijk ligt dit vaak een stuk hoger. Door dit hoge alcoholpercentage, gecombineerd met de rijke, rijpe aroma’s, kan Amarone, ondanks dat het een droge wijn is, vaak toch iets zoetig overkomen.
Van botti naar barriques
Na het droogproces en de vergisting ging de wijn traditioneel in botti (grote oude vaten). Om soepeler tannines te krijgen laten meer en meer wijnboeren tegenwoordig de wijn (deels) in kleinere eikenhouten barriques (225 liter) rijpen. En ook op fles kan de wijn nog vele, vele jaren ouderen.
Zwoel en geconcentreerd
Naast corvina moet Amarone ook altijd wat rondinella bevatten (minimaal 5%). Deze druif is geliefd onder wijnboeren: de druif is resistent tegen ziektes en levert veel opbrengst op. Andere druiven die je op het etiket kunt tegenkomen zijn corvinone, molinara, oseleta, sangiovese en cabernet sauvignon.
Verliefd op deze
Het woord ‘amore’ zit niet zomaar in deze wijn. Dit is een weelderige wijn die harten sneller doet kloppen! Zwoel en zacht met fluwelige tannines. Amarone is een echte eetwijn – schenk ‘m bij gerechten met truffel in de hoofdrol, een mooi stuk wild (met pruimensaus) of bij een kaasplank met harde, rijpe (Italiaanse) kazen. Of gewoon zo, op een haardkleedje met je geliefde, nipje, slokje, genieten maar…
Corte Aleardi, Amarone Classico DOCG, € 32,50, Villa Fattoria
Hou je van rijke, zwoele en authentieke wijnen? Lees dan ook het verhaal over port.
Meer drink, eet en reistips? Volg me gerust!
Comments are closed.